3 Ekim 2013 Perşembe

Hz. Harun Peygamberin Hayatı ve Özellikleri


Harun Peygamber Kimdir Hayatı , Harun Peygamber Özellikleri Hakkında Bilgi
Harun (ü. İÖ y. 14. yy), Yahudilikte ruhbanlığın kurucusu ve öncüsü sayılan peygamber. Kardeşi Hz. Musa’yla birlikte İsrailoğullarının Mısır’dan çıkışına öncülük etmiştir. Yahudi kaynaklarına göre Hz. Harun ve İslami kaynaklara göre Hz. Harun hakkında bilgiler vardır.
Yahudi kaynaklarında Harun: Eski Ahit’in Çıkış Kitabı’na göre Levi kabilesinden Amram’la (İslam kaynaklarında İmran) Yokebed’in oğlu olan Harun, Musa’dan üç yaş daha büyüktür. Mısır’dan çıkan İsrailoğullarının gerçek önderi Musa, Harun da onun sözcüsüdür. İki kardeş birlikte firavuna gittiklerinde, ondan İsrailoğulları­nın Mısır’dan ayrılmasına izin vermesi iste­ğini Harun bildirir, Yehova’nın gücünü kanıtlamak için sihirli asaşıyla mucizeler yaratır. Firavun sonunda İsrailoğullarının gitmesine izin verince Yehova, MuSa ve Harun’a Mısır’dan Çıkış’m anısına her yıl kuzu keserek Pesah (Hamursuz) Bayramı’nı kutlamalarını buyurur.
Ama Musa, Sina (Tur) Dağına yalnız çıkar, Yehova’yla yalnız onun görüşmesine izin verilir. Daha sonra Yehova Musa’dan Harun’la oğullarını da “yanına getirmesini” ister. Harun ve soyu “ebedi bir yasayla” ruhban olarak takdis edilir; Harun’dan son­ra ruhbanlığı simgeleyen kutsal giysiler oğullarına kalacaktır. Ama Harun kusursuz bir insan değildir. Örneğin Musa’nın Sina (Tur) Dağından dönüşünün gecikmesi üze­rine halkın put olarak taptığı altın buzağıyı o yapmıştır.
Her yıl Yom Kippur (Kefaret Günü) Şenliği’nde Harun’un, ibrani tapınağının en kut­sal bölümü olan Kudüsülakdes’e takdimeleriyle birlikte gelmesine izin verilir. Kız kardeşi Miryam’la birlikte, Kuşî bir kadınla evlendiği için Musa’ya karşı çıkar. Harun bu davranışı yüzünden yalnızca azarlanırken Miryam cezalandırılır. Levlilerden Kora’nın ayaklanmasında Harun, Musa’nın ya­nında yer alır. Sayılar Kitabı’na (20) göre Harun 123 yaşında Hor Dağının tepesinde ölür. Tesniye Kitabı’nda (10) ise Mosera’da öldüğü ve oraya gömüldüğü anlatılır.
Harun, değişik roller üstlenmekle birlikte Çıkış’la ilgili inançlarda büyük önem taşır. Başlangıçta Musa’yla aynı düzeyde gibi gö­rünse de, Çıkış’la birlikte Musa’nın gölge­sinde kalır. Ama Musa’nın din adamlığı ve ibadet konularındaki bütün yetkilerini Ha­run ile “oğullarına” devrettiği kuşkusuzdur. Çıkış’tan sonra Yahudiler arasında ruhban­lığın ağırlığı arttıkça Harun’un simgesel önemi de büyümüştür. Hıristiyanlığın doğu­sundan hemen önceki dönemde gelişen Ya­hudi Kumran mezhebinden kalma Lût Gölü Ruloları’na göre kıyamet gününde bu mez­hebin üyeleri Harun’un hizmetindeki seç­kinler olarak esirgenecektir. Talmud ve Midraş’ta ise Harun simge olmaktan çok Musa’nın yanında bir önderdir. Haggada’da iki kardeş arasında örnek bir ilişki vardır. Yahudi metinlerinde, altın buzağı olayını açıklamaya yönelik çeşitli yorumlar yapıldı. Kimilerine göre Harun, öldürülmemek için altın buzağıyı yapmak zorunda kalmıştı. 14. yüzyıl başlarında Levi ben Gerşom’un müridleri altın buzağının yalnızca Harun’un canını kurtarmakla kalmadığını, aynı za­manda halkı da koruduğunu ileri sürdüler. 11. yüzyılda ise Raşi, buzağının o sırada dağda bulunan önderi, yani Musa’yı simge­lediğini öne sürdü. Musa’yla Harun arasın­daki ilişkiyi ele alan Talmud araştırmacıları başrahipliğe Musa’nın yerine Harun’un atanmasını, Yehova’nın ilk çağrısı karşısın­da Musa’nın isteksiz davranmasına bağla­dılar.
İslam kaynaklarında Harun: Kuran’a göre Hz. Musa, Mısır’a gidip firavunu doğru yola çağırmak ve İsrailoğullanın esaretten kurtarmakla görevlendirildiği zaman, kardeşi Harun’un kendisine ortak kılınmasını ister. Çünkü dilinde tutukluk olduğu için düzgün konuşamamakta, bir Mısırlının ölümüne yol açarak kaçtığı için korkmaktadır. Musa’nın isteği kabul edilince iki kardeş Tanrı’nın elçisi olduklarını kanıtlayacak mucizelerle Mısır’a giderler. Firavunun onları reddet­mesi üzerine İsrailoğullarını gizlice Mısır’ dan çıkarırlar (Tâhâ). Altın buzağı öyküsü de Kuran’da şöyle anlatılır: Musa, Tur Dağına çıkarken Harun’dan yerine vekâlet etmesini, halkı ıslah etmesini ve bozguncu­lara uymamasını ister (Araf: 142). Musa’nın ayrılmasından yararlanan İsrailoğulları Samiri’nin yönlendirmesiyle yanlarındaki altın süs eşyalarını toplayarak eritirler. Samiri bu altınla, halkın tapınması için bir buzağı heykeli yapar. Harun “Ey kavmim, ant olsun siz bununla fitneye düşürüldünüz. Rabbiniz Rahman’dır. Bana uyun, emrime itaat edin” biçiminde halkı uyararak onlara engel olmaya çalışırsa da başarılı olamaz. İsrailoğullan, Musa dönünceye değin buzağıya tapınacaklarını söylerler. Musa dağdan dö­nüp durumu görünce öfkeyle Harun’un sakalından tutarak “Ey Harun, onların sap­tıklarını gördüğün zaman sana ne engel oldu? Neden bana uymadın, karşı mı gel­din?” biçiminde onu azarlar. Harun da başlangıçta engel olmak istediğinde halkın kendisini hırpaladığını, neredeyse öldürece­ğini (Araf: 150), sonra da İsrailoğulları arasında ayrılık çıkarmakla suçlanmaktan korktuğunu söyleyerek kendini savunur (Tâhâ).
İslam tarihçilerinin de aktardığı Yahudi kaynaklı rivayetlere göre Musa ve Harun bir gün, içinden nur fışkırdığını gördükleri bir mağaraya girerler. Mağarada altın bir taht vardır; üstünde de kimin ölçülerine uyarsa ona ait olduğu yazılıdır. Kendi ölçülerine uyduğu için Harun tahta oturunca ölüm meleği gelerek ruhunu alır. Tek başına dönen Musa’nın anlattıklarına inanmayan İsrailoğulları onu kardeşini öldürmekle suç­larlar. Bunun üzerine Harun’u taşıyan me­lekler görünerek halka gerçeği anlatırlar. Başka bir rivayete göre de Musa İsrailoğul­larını Harun’un mezarına götürmüş, kendi­sini doğrulaması için onu diriltmiştir. Ha­run, kardeşini doğrulamış ve yeniden öl­müştür. Hz. Harun Hayatı, Harun Kimdir Özellikleri Hakkında bilgiler verdik.


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder